Bayındırlık ve İskan Bakanlığı΄nın, akaryakıt ve LPG sektörlerinin görüşünü almadan yayınladığı ΄Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik΄ bayileri zor durumda bıraktı. Yönetmelikteki asgari emniyet mesafelerine uymayan birçok istasyonda gerekli onarım ve tadilat işlemleri yapılamıyor.

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 19 Aralık 2007 tarihinde yürürlüğe giren Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin sektörde yarattığı rahatsızlık her geçen gün artıyor. Akaryakıt ve LPG istasyonlarındaki asgari emniyet mesafelerinin yeniden belirlendiği Yönetmeliğin, çeşitli mevzuatlara aykırı hükümler içerdiği ifade ediliyor. Her türlü standardı hazırlama yetki ve sorumluluğu bulunan Türk Standartlar Enstitüsü΄nün (TSE) hazırladığı TSE 12820 Akaryakıt İstasyonları-Emniyet Mesafeleri Standardı ile de çelişen Yönetmelik, sektörün üzerinde uzlaştığı ve çok sayıda ek emniyet tedbiri getiren bu standardın uygulanmasını engelliyor.

3194 sayılı İmar Kanunu΄na göre, ruhsat alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması için yeniden ruhsat alınması gerekiyor. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin 5΄inci maddesine göre de, yeni yapı inşasında veya mevcut binalardan proje değişikliği gerektiren onarım ve tadilat projelerinde, binanın kullanım sınıfına ve özelliklerine göre bu Yönetmelikte öngörülen esaslar göz önüne alınıyor ve projenin Yönetmeliğe uymaması halinde yapı ruhsatı verilmiyor. Çok sayıda akaryakıt ve LPG istasyonunda, projeleri Yönetmeliğe uymadığı için onarım ve tadilat yapılamıyor.

Yönetmelikte müktesep hak gözetilmiyor

İstasyonların mevcut durumları ile daha önce almış oldukları ruhsatların müktesep hak (kazanılmış hak) olarak kabul edilmesi gerektiğini belirten sektör temsilcileri, bu hakkın hukuki olarak elde edildiği ve şartlar ya da yasalar değişse de kişiye ait sayılan müktesep hakkın korunması gerektiğini ifade ediyor. İstasyonların, mesafe değişikliklerine göre yeniden yapılandırılabilecek tesisler olmadığı görüşünde birleşen sektör temsilcileri, TSE 12820 standardında bu hakkın gözetilirken, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı΄nın hazırlamış olduğu Yönetmelikte bu hususun yer almadığına dikkat çekiyorlar.

Yönetmelik yargıya taşındı

Sektörde faaliyet gösteren sivil toplum örgütleri çözüm için konuyu yargıya taşıdı. PETDER, Türkiye LPG Derneği, PÜİS ve TABGİS, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğinin yürütmesinin durdurulması ve iptali için Danıştay΄da dava açtı. Bakanlık tarafından hazırlanan Yönetmeliğin, TSE 12820 Standardı göz önüne alınarak yeniden düzenlenmesi gerektiğini belirten sektör temsilcileri, Yönetmeliğin akaryakıt istasyonlarıyla ilgili her bölümünde TSE 12820 Standardının yeterli olması gerektiği yönünde birleşiyor.

TSE Petrol İhtisas Gurubu΄nun içerisinde bizzat yer alarak, TSE 12820 sayılı "Akaryakıt İstasyonları-Emniyet Gerekleri" standardının hazırlanmasına büyük katkı sağlayan sektör temsilcilerinden PÜİS Genel Sekreteri Güner Yenigün ile TABGİS Genel Başkan Vekili Murat Bilgin, konuyu Enerji Petrol&Gaz΄a değerlendirdi.

TABGİS Genel Başkan Vekili Murat Bilgin:
“Yönetmelik bilimsel verilere dayanmıyor”

"Bayındırlık ve İskan Bakanlığı΄nın hazırlamış olduğu Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik herhangi bir bilimsel veriye dayanmayan ve sektörümüzü tamamen olumsuz etkileyen bir yönetmeliktir. Yönetmeliği hazırlayanlar, TSE 12820 standardı ile Yangın Yönetmeliğindeki mesafelerin aynı kaynaktan alındığını iddia etse de ikisi arasında ciddi farklar var. Standardın hazırlık çalışmalarının içerisinde yer alan biri olarak NFPA 30, NFPA 30A΄daki hususları çok iyi biliyorum. Yangın Yönetmeliğinin bu kaynağa göre hazırlanmadığını söyleyebilirim. Bu tip çalışmalarda ülkelerdeki insanlara göre risk analizi yapılır. Ülkeler arasındaki riskler en fazla birkaç kat oynayabilir. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı yetkilileri Türk insanını diğer ülkelerdeki insanlardan 20-30 kat daha riskli buluyor. Bana göre bu Türk insanına hakarettir. Herkes Bayındırlık ve İskan Bakanlığı΄nın yayınladığı Yangın Yönetmeliğine ve dolayısıyla orada belirtilen asgari emniyet mesafelerine uymak zorunda. Belediyeden ruhsat almak isteyenler ya da istasyonunda en ufak bir tadilat yapmaya kalkışanlar bu yönetmeliğe göre hareket etmek mecburiyetinde. Her ne kadar Yönetmeliğin 167΄nci maddesinin 4΄üncü fıkrası müktesep hak gibi gösterse de, o maddede de birçok gri nokta var."

PÜİS Genel Sekreteri Güner Yenigün:
“Yönetmelik hiçbir ek emniyet tedbiri getirmiyor”

"Oldukça tecrübeli kişilerden oluşan TSE΄nin Petrol İhtisas Grubu bu çalışmaları yürütürken bütün kaynaklara bakarak bir standart ve standarttaki asgari mesafeleri hazırladı. 15 kişiden oluşan bir teknik komite 9 ay gibi çok uzun bir süre detaylı bir biçimde çalıştı. Komitenin çalışmalarını tamamlamasının ardından hazırlanan standardın taslak metni 46 kurum ve kuruluşa gönderildi. Bu kurumlardan bir tanesi de Yangın Yönetmeliği΄ni hazırlayan Bayındırlık ve İskan Bakanlığı idi. 46 kurum ve kuruluşun görüşlerinin alınmasını müteakip standart, TSE΄nin Teknik Kurulu tarafından kabul edilip son halini aldı. Bu noktada sürekli olarak belediyelerden itirazlar geldi. Bayiler tarafından belediyelere yapılan ruhsat başvurularında, belediyelerin birçoğu, ΄Biz bu revize edilen standardı tanımıyoruz, eski halini göz önünde bulunduruyoruz. Çünkü revize edilen standart Resmi Gazete΄de yayımlanmadı΄ dedi. Biz de, standardın Resmi Gazete΄de yayımlanması için tam 1 yıl boyunca Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, EPDK ve TSE arasında mekik dokuduk. Sonuçta standart 2007΄nin Mayıs ayında Resmi Gazete΄de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Ancak daha sonra Yangın Yönetmeliği΄ni çıkarmak için yıllardan beri çalıştığını ifade eden Bayındırlık ve İskan Bakanlığı birden harekete geçti ve 5 kişilik bir komite ile, hiç kimseye göstermeden, kimsenin görüşünü almadan ve resmi web sitesinde dahi görüşe açmadan hazırladığı yönetmeliği 19 Aralık 2007 tarihinde yürürlüğe soktu. Yönetmelikler mümkün olduğu kadar insanların inisiyatiflerine açık hale getirilmemeli ve net olmalıdır. Ancak maalesef Bayındırlık ve İskan Bakanlığı΄nın çıkardığı Yönetmelik bu özelliklere sahip değildir. Yönetmelik hiçbir ek emniyet tedbiri getirmemesinin yanı sıra, mevcut asgari emniyet mesafelerini sıfır (0) metreye kadar düşürmüştür. Yönetmelikte, bir tarafta tamamen abartılı olan mesafeler diğer taraftan da istasyonları tetkik edecek, karar ve ruhsat verecek insanların inisiyatifine bırakılmış hususlar bulunuyor. PÜİS olarak bayi kesimini temsil etmemize ve bu konunun bayilere büyük maliyetler getireceğini bilmemize rağmen bu hususun standarda sokulması için çok büyük bir mücadele verdik. Sadece bu örnek bile göz önüne alındığında, TSE 12820 standardının ne kadar emniyetli şartları ortaya çıkardığı anlaşılacaktır."