08:56 | 05.Mayıs.2022

Avrupa Birliği, şu ana kadar devreye sokulan beş yaptırım paketinde dokunmadığı ve Rusya’nın önemli gelir kalemleri arasında yer alan petrol konusunda beklenen adımı attı.

AB Komisyonu, üye ülkelerin Rusya’dan Petrol ithal etmesine yasak getirilmesini önerdi. Tüm Rus petrolünü kapsayacak yasak beklendiği gibi aşamalı bir şekilde devreye sokulacak. Ham petrol yasağının tam olarak uygulanmaya başlanması için altı aylık süre belirlendi.

AB ülkeleri içinde Almanya günlük ithalatta ortalama 1,67 milyon varille ilk sırada yer alırken, İtalya΄nın ithalatı günlük 1,31 milyon varil, Hollanda΄nın günlük 1,26 milyon varil ve İspanya΄nın ithalatı da günlük 1,22 milyon varil seviyesinde bulunuyor. Fransa günlük ortalama 736 bin, Polonya 619 bin ve Belçika da 590 bin varille en fazla petrol ve petrol ürünleri ithal eden AB ülkeleri arasında yer alıyor.

Rafine ürünlere ise en geç yıl sonundan itibaren yasak uygulanacak. AB’nin aşamalı bir yaklaşım belirlemesinde Rus petrolüne bağımlılık düzeyleri farklı olan üye ülkelerin alternatif kaynakları güvence altına almak için zaman kazanmalarını sağlama çabası etkili oldu.

Hemen tam yasağa geçilmesinin petrol fiyatında belirgin bir zıplamaya neden olacak, bunun da Rusya’nın daha fazla gelir elde etmesi sonucunu doğuracak olması da Brüksel’in dikkate aldığı unsurlar arasında. AB bayraklı ya da Birlik vatandaşlarının sahip olduğu gemilerin Rus ham petrolünü ve petrol ürünlerini taşımalarının yasaklanması da komisyonun önerileri arasında yer alıyor. Petrol yasağına ilişkin adımları Strasbourg’da düzenlenen Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu’nda açıklayan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Rusya’ya baskıyı azami hale getirirken kendimize ve ortaklarımıza yönelik yan hasarları en aza indirgiyoruz” dedi.

Rus petrolüne bağımlılıkları üst düzeyde olan Macarsitan ve Slovakya’ya, ithalat yasağını tam olarak uygulamak için 2023’ün sonuna kadar zaman tanınacak. Yasağa aşamalı geçiş fikrine destek veren ülkelerin başını çeken Almanya’nın Ekonomi Bakanı Robert Habeck, yasak için öngörülen geçiş sürecinin alternatif kaynaklara yönelme amaçlı önlemleri almak için yeterli olduğunu söyledi. Komisyon’un önerileri dün AB üyesi ülkelerin daimi temsilcileri tarafından masaya yatırıldı. Önerilerin yürürlüğe girebilmesi için tüm AB üyesi ülkelerin onay vermesi gerekiyor.

AB΄nin Rusya΄dan ham petrol ithalatı günlük ortalama 2,2 milyon varil, petrol ürünleri alımı ise 1,2 milyon varil seviyesinde bulunuyor. Ham petrol ithalatının günlük 800 bin varili doğrudan Druzhba boru hattıyla alınıyor. Söz konusu hat, özellikle Orta ve Doğu Avrupa΄daki rafinerileri beslediği için buradan gelen ham petrolün kesilmesi durumunda rafineriler için aynı miktar ve özellikte petrole alternatif bulmanın oldukça zor olacağı belirtiliyor.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verileri, Rusya΄nın da petrol ve petrol ürünleri ihracatındaki en büyük partnerinin AB olduğunu gösteriyor.

Rusya geçen yıl günlük ortalama 4,7 milyon varil ham petrol ihracatının 2,2 milyon varilini, ortalama 2,8 milyon varil petrol ürünleri ihracatının da 1,2 milyon varilini AB΄ye yaptı. Böylece, Rusya΄nın günlük ham petrol ihracatında AB΄nin payı yaklaşık yüzde 47, petrol ürünleri ihracatında ise yüzde 43΄ü buldu.

AB nin ambargo kararını, üye ülkelerin Rus petrolüne yönelik değişen bağımlılık oranları etkiliyor.

ABD ve Batı Afrika AB΄nin petrol ithalatını artırabileceği pazarlar

Londra merkezli petrol veri şirketi OilX Kıdemli Analisti Neil Crosby, AA muhabirine yaptığı açıklamada, OECD üyesi Avrupa ülkelerindeki rafinerilerinde günlük 11 milyon varile yakın petrol işlendiğini belirterek, "Bunun 3 milyon varili iç üretimden karşılanırken, kalanı ithal ediliyor. İthal edilen miktarın da 800 bin varili Druzhba boru hattıyla Avrupa΄ya ulaşıyor. İlk olarak Druzhba boru hattından gelen petrole alternatif bulmak zor olacak. Toplam ithalata baktığımızda AB΄nin Rus petrolüne ambargo uygulaması durumunda büyük bir boşluk ortaya çıkacak. AB geçen yıl Suudi Arabistan, Irak, Libya, Nijerya, Cezayir, Azerbaycan, Kazakistan ve ABD gibi farklı ülkelerden petrol aldı ama tüm bunları topladığımızda gelen günlük miktar 1 milyon varili ancak buluyor." diye konuştu.

Aylara Göre Haber Sayıları: Haberleri görmek için sayıların üzerine tıklayın.