TÜPRAŞ 2010 YILINDA HEDEF BÜYÜTÜYOR.

Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. (Tüpraş) 2009 yılında 811 milyon lira net kâr elde etti. Tüpraş kamusal iletişim müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada aynen şöyle denildi 

2010 yılının 2. yarısından itibaren iyileşmesi beklenen ihraç piyasası doğrultusunda ihracatını yükselterek toplam satışların 22,9 milyon tona ulaşması beklenmektedir.

Tüpraş 2009 yılı Net Karı 811 Milyon TL

2009 yılı dünya rafinerileri açısından rekabetin arttığı, ham petrol fiyatlarının yüksek seyrettiği, rafineri marjının geçtiğimiz yıllara göre çok sınırlı olduğu bir yıl olmuştur.. Tüpraş açısından bakıldığında ise küresel krizin etkilerinin yaygınlaştığı, dünya ekonomisinin dip yaptığı, ilk çeyrekten itibaren global resesyonun son derece olumsuz etkilerine rağmen,  operasyonel ve finansal esnekliğin  ön plana  çıkarılarak sürekli değişen koşullara uyumun sağlandığı bir süreç olmuştur. Rafinaj sektöründe olumsuz global görünüm doğrultusunda bir çok petrol şirketinin rafinajda zarar ettiği 2009 yılını uyguladığı stratejilerle finansal açıdan güçlenerek karlı bir şekilde tamamlamayı başaran Tüpraş, %88 artışla ulaştığı 811 milyon TL net kar düzeyi ile hedefini gerçekleştirmiştir.

2009 yılında dünyada büyük çoğunluğu Asya bölgesinde olmak üzere, kriz öncesi dönemde başlanılan bir çok rafineri projesi devreye alınmış, Dünya ekonomisinin küçüldüğü bir dönemde kapasite artışının  özellikle OECD bölgesindeki zayıf tüketim ile birleşimi orta distilat başta olmak üzere, bölgesel ürün ticaretinde dengesizliklerin doğmasına yol açmıştır.

2008 ve 2009 yılındaki toplam dünya petrol ürünleri tüketimi yaklaşık 1,6 milyon varil azalırken, açılan yeni rafinerilerin dünya üretim kapasitesini 2008’de yaklaşık 1 milyon varil, 2009 yılında da 2,0 milyon varil arttırmasıyla son 2 yılda toplam 4,6 milyon varillik bir arz fazlası oluşmuştur. 2009 yılında rafinaj sektörünün refleksi olarak tanımlanabilecek, özellikle gelişmiş olan ülkelerde yaşanan 1.2 milyon varil geçici ve kesin rafineri kapanmaları, arz fazlasını 3,4 milyon varil seviyesine çekmiştir. Oluşan bu arz fazlalığının yanı sıra  ürün ve hampetrollerde son 5 yılın üzerinde stok seviyelerine ulaşılınca, Akdeniz rafineri marjı 2009 yılında ortalamada 1,95 dolar/varil seviyelerine inmiştir.

Kriz döneminde Tüpraş tarafından etkin biçimde uygulanan tasarruf politikaları ile verimlilik arttırıcı yatırımlar ve iyileştirmelerin yanısıra, başarıyla gerçekleştirilen  üretim-satış optimizasyonu sonucunda,  pek çok petrol şirketinin rafinaj faaliyetinden zarar ettiği bu dönemde hedeflere ulaşılarak 1.016 milyon TL  faaliyet karı elde edilmiştir.

2009 Gelir Tablosu (Milyon TL)2008      2009Değişim %

Net Satışlar30.40420.331-33

Vergi Öncesi Kar5491.01585

Net Dönem Karı43281188

Krize rağmen yatırımların ve yeniden yapılanmaya yönelik çalışmaların kararlılıkla sürdürüldüğü 2009 yılında 1,21 milyar TL FAVÖK elde edilirken, tamamlanan yatırımlar, operasyonel iyileştirmeler, şarj optimizasyonu ve aktif satış politikası sonucunda Net Dönem Karı ise % 88 artışla 811 milyon TL’ye ulaşmıştır. 2008 yılında %11 olan Özkaynak karlılığı %22’e çıkarılırken, 215 milyon dolar olan net borç pozisyonu 2009 yılı sonunda 655 milyon dolar net nakite yükseltilmiştir.

Sektördeki zayıf marj ortamında, rekabet gücünü yükselterek rafinaj karlılığını korumak için maliyet azaltan ve enerji tasarrufu  sağlayan  projeler geliştirilerek şirketin faaliyet alanlarında verimliliğini artırmak üzere “İşletme Mükemmelliği Programı” uygulanmıştır. Bu çalışmalar kapsamında rafinerilerde 80 adet  projenin gerçekleştirilmesi ile 2009 yılı içerisinde 79 milyon dolar olmak üzere, 3 yılda 244 milyon dolar artı değer oluşturulmuştur.

İşletme Mükemmelliği Programının yanı sıra,  maliyetlerin önemli bir kısmını oluşturan enerji giderlerinin azaltılması konusunda gösterilen gayret ve özen  her geçen gün artmaktadır. Hedefi belirlemek için sektörel kıyaslama  çalışmaları yapılarak, enerji alanında belirlenen tasarruf projeleri hızla hayata geçirilmiş, 2009 yılında 31,6 milyon dolarlık enerji tasarrufu sağlanmıştır.

Tüpraş operasyonel ve finansal gücünü geliştirmesinin yanısıra, şeffaflık ve kurumsal yönetimde hedef çıtasını her geçen gün daha yükseğe taşıyarak,  2008 yılında 8,20 olan  Kurumsal Yönetim Derecelendirme notunu, 2009 yılında 8,34’e yükseltmiş ve İMKB kapsamında kurulan endekste ilk üç sırada yer alma geleneğini sürdürmüştür.

3 Aralık 2009 tarihinde uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Tüpraş’ın krize rağmen göstermiş olduğu güçlü performansını teyid ederek döviz cinsinden uzun vadeli kredi notunu iki kademe arttırmış, ülke tavan notu ve yatırım yapılabilir not seviyesi olan BBB(-) ‘ye yükseltmiştir.

2009 yılında dip seviyelere gerileyen global rafineri marjları ve düşen ihraç ürün karlılığına karşın, operasyonel açıdan hampetrole göre daha uygun maliyetli yarı mamulün dönüşüm ünitelerinde işlenmesi tercih edilmiş, yurtiçi talebi karşılayacak şekilde optimum üretim ve satış politikası uygulanmış ve beyaz ürün verimliliği artırılmıştır. Krizin reel sektörü en derin şekilde etkilediği 2009 yılı ilk çeyrek döneminde Kırıkkale ve Batman Rafinerileri başta olmak üzere yıl içerisinde planlanan bakımlar, talebin de zayıf olduğu bu döneme çekilmiştir.

Global krizin yurt içi tüketim üzerindeki olumsuz etkilerine rağmen, 18,2 milyon ton yurt içi satış gerçekleştirilmiştir. 2009 yılında karlılığı düşen ihracat miktarı 2008 yılına  göre %46 azaltılarak 1,8 milyar dolar değerinde 3,3 milyon ton ürün ihraç edilmiştir. Böylelikle Tüpraş’ın 2009 yılı toplam satış miktarı 21,5 milyon ton olmuştur.

Yıl boyunca yaşanan krizin etkisini finansal verilerine en az yansıtacak şekilde optimum üretim ve satış politikasıyla, toplam akaryakıt pazarının yaklaşık %60’ını karşılayan Tüpraş, ülke benzin tüketiminin %2.7 azalmasına karşın, benzin satışlarını %1.9 oranında artırarak pazar payını %88 seviyesine yükseltmiştir.

Ülkemizin kırsal motorin tüketimi %9.4 daralırken, krizde kısılan vadeler, dağıtıcıların artan işletme sermayesi ihtiyacı kırsal motorin ithalatının artmasına neden olmuş ve Tüpraş’ın kırsal motorin satışı ilave %10,6 azalmıştır. Düşük kükürtlü motorin tüketimi ise %17.3 artarken, Tüpraş’ın satış miktarı 231 bin ton artmıştır.

Dünyadaki olumsuz  seyrin aksine, Türkiye’de havayolu taşımacılığının yaygınlaşması ve sektörün gücünü korumasıyla ülkenin jet yakıtı tüketiminin yükselmesi, Tüpraş’ın sivil jet yakıtı satışlarını %9 oranında arttırmasını sağlamıştır. Askeri jet yakıtı satışlarıyla birlikte toplam jet yakıtı satışı 2008 yılına göre %16 oranında artmıştır.

2009 yılındaki küçülmeden sonra 2010 yılında global ekonomide beklenen büyüme ve dünya enerji ve orta distilat ürün talebinde yükseliş beklentisini dikkate alarak 2010 yılında ara ürün dahil kapasite kullanım oranının %69’dan %76 seviyesine yükseltilmesi ve yaklaşık 2 milyon ton üretim artışı programlanmaktadır. 2010 yılının 2. yarısından itibaren iyileşmesi beklenen ihraç piyasası doğrultusunda ihracatını yükselterek toplam satışların 22,9 milyon tona ulaşması beklenmektedir.

Rafinaj sektöründe olumsuz global görünüme rağmen finansal açıdan güçlenen Tüpraş, operasyonel karlılığına katkı sağlayacak yatırımlarına hız verirken, geleceğine yön verecek kararlarını da bu dönemde almıştır. Devir sonrası dönemde atılan adımlarla, yatırımların devam etmeyeceğine yönelik önyargılı tüm bakış açılarının da yersiz olduğu 1,2 milyar dolarlık yatırım harcaması ile ortaya konulmuştur. Geçen süre zarfında  tıkanmış olan yatırımlar tamamlanarak, Tüpraş’ın tüm üretim ve satış altyapısı Euro V standartlarına  yükseltilmiştir. Aynı dönemde mevcut yatırım planına ek olarak ürün ve ham petrol paçallama, enerji verimliliği gibi bir çok proje de başarıyla hayata geçirilmiştir. 2010 yılında karlılık ve operasyonel verimliliği artırıcı projelerin ağırlıkta olduğu 290 milyon dolar tutarında yatırım harcaması programlanmıştır.

Tamamlanan bu yatırımlara ilave olarak  gelecekte çok daha karlı ve güçlü olmasını sağlayacak, Fuel Oil Dönüşüm projesinde yüklenici firma seçimi yapılarak sözleşme imzalanmıştır. 2014 yılı başında devreye alması hedeflenen bu yatırım ile ülkemiz motorin açığını üretimden karşılama yolunda önemli yol katedilmiş olacaktır. Bu projenin tamamlanması ile İzmit Rafinerisi Avrupa’nın en kompleks rafinerilerinden biri olacak ve 400 milyon doların üzerinde ilave FAVÖK oluşturulacaktır. Proje ile hem ülkemizin net ithalatçısı konumunda olduğu motorin arzına katkıda bulunulacak, hem de Tüpraş’ın rekabet gücü ve karlılığı daha da arttırılmış olacaktır.

Tüpraş’ın geleceğine yönelik vizyoner ve geniş perspektifli bakış açısını oluşturan deneyimli ve donanımlı  insan kaynağımız ile sektörün üstün performans gösteren oyuncusu olmaya devam ederek, hissedarlarımız ve ülkemiz için üreterek var olacağız.

 Kamuoyunun bilgilerine arz ederiz.

Kurumsal İletişim Müdürlüğü

Aylara Göre Haber Sayıları: Haberleri görmek için sayıların üzerine tıklayın.