15:08 | 29.Ağustos.2022
Avrupa Birliği, Rusya΄dan
petrol ithalatını sonlandırmak için Orta Doğu ve Afrika başta olmak üzere
farklı piyasalara yöneldi.
Avrupa Birliği (AB) haziranda onayladığı 6. yaptırım
paketi kapsamında Rusya΄dan deniz yoluyla ham petrol ithalatını
yıl sonuna kadar, petrol ürünleri ithalatını ise 2023΄ün ilk 2 ayı itibarıyla
sonlandırma kararı aldı. Bu karar, AB΄nin Rusya΄dan mevcut petrol ithalatının
yüzde 90΄ını kapsıyor.
Geçen yıl Rusya΄dan 48 milyar avro değerinde ham petrol ve 23 milyar
avroluk rafine petrol ürünleri ithal eden AB΄de, boru hattıyla ithalat yapan
ülkeler için ambargo kararında geçici süreyle istisna uygulanacak. Bu ülkeler,
aldıkları petrolü diğer üye ülkelere veya üçüncü taraflara satamayacak.
Coğrafi konumundan kaynaklı zorluk sebebiyle Bulgaristan 2024΄ün
sonuna kadar Rusya΄dan ham petrol ve petrol ürünlerini deniz yoluyla ithal
edebilecek. Hırvatistan ise rafinerisinin çalışması için gerekli olan
vakum gazı ithalatına 2023΄ün sonuna kadar izin verecek.
Rusya-Ukrayna Savaşı΄nın başlamasının ardından Rusya΄dan fosil yakıt ithalatını
azaltmaya çalışan AB΄nin, ham petrol ithalatını ambargo kapsamında yıl sonuna
kadar sonlandırmasının daha kolay olduğu düşünülüyor. Uzmanlar, AB΄nin asıl zorluğu
Rusya΄dan dizel ithalatını
bitirme konusunda yaşayacağını öngörüyor.
Orta Doğu΄dan ithalat günlük 600 bin varil arttı
Gerçek zamanlı veri takip şirketi Vortexa΄nın Başekonomisti David
Wech΄in AA muhabiriyle paylaştığı verilere göre, Avrupa 1-21 Ağustos döneminde
Rusya΄dan deniz yoluyla günlük 1,1 milyon varil ham petrol ithal etti.
Bu ithalatın büyük kısmı Hollanda ve
İtalya΄ya giderken, Bulgaristan, Romanya ve Polonya da
Rusya΄dan günlük ham petrol ithalatını sürdürüyor. Diğer Avrupa ülkeleri ise
Rusya΄dan deniz yoluyla ham petrol alımını neredeyse tamamen durdurdu. Söz
konusu ülkelerin savaş başlamadan önce deniz yoluyla ithal ettiği ham
petrol miktarı günlük 700 bin varil seviyesindeydi.
Avrupa΄nın deniz yoluyla ham petrol ithalatında Rusya΄nın payı savaş
öncesine kıyasla yüzde 20΄den yüzde 10΄a, toplam petrol ithalatında ise yüzde
40΄tan yüzde 25΄e geriledi.
AB Rusya΄ya
bağımlılığını azaltmak için alternatif kaynak arayışında Afrika ve
Orta Doğu başta olmak üzere dünyanın farklı bölgelerine yöneldi.
Afrika΄dan AB΄ye ham petrol ithalatı savaş öncesine göre 200 bin varil
artışla günlük ortalama 2,6 milyon varile, Orta Doğu΄dan ithalat 600 bin varil
artışla günlük 1,4 milyon varile çıktı.
AB΄nin ABD΄den ham petrol ithalatı 140 bin varil artarak günlük 1,5
milyon varile, Güney Amerika΄dan ithalatı 240 bin varil artışla günlük 600 bin
varile yükseldi.
Rusya΄dan ham petrol ithalatı ise mevcut durumda savaş öncesine göre
yaklaşık 550 bin varil düşüşle günlük 1,1 milyon seviyesine geriledi. Öte
yandan, AB΄nin Kazakistan΄dan ham petrol ithalatı da yaklaşık 140 bin varil
düşüşle 800 bin varile indi.
"AB΄nin ithal ettiği dizelde Rusya΄nın payı yüzde 50"
Vortexa Başekonomisti Wech, AB΄nin Rusya΄dan petrol ithalatı düşerken,
Rus dizeline bağımlılığında ise artış olduğuna dikkati çekti.
Alternatif tedarikçiler göz önüne alındığında AB΄nin ham petrolde
Rusya΄ya bağımlılığını azaltmasının görece daha kolay olduğunu söyledi.
"Dizel ithalatında ise durum farklı. AB΄nin ithal ettiği dizelde
Rusya΄nın payı yüzde 50. ABD, Orta Doğu ve Hindistan gibi
diğer tedarikçilerden ithalatı artırmak da zor. Tüm bu piyasalar zaten rekor
seviyede dizel üretiyor ve ihraç ediyor. Bu bölgelerdeki talep de Avrupa΄ya
gönderilecek hacimleri sınırlıyor. Avrupa΄nın Rusya΄da dizel bağımlılığını
azaltmasının tek yolu, Rus dizelinin Latin Amerika, Afrika ve Orta Doğu΄ya
gitmesi ve böylece diğer pazarlarda ortaya çıkacak dizel arzının Avrupa΄ya
yönelmesi olabilir."
AB΄nin Rusya΄dan dizel ithalatı savaş öncesindeki yıllık ortalama
seviyesine göre 200 bin varil artışla 700 bin varile yaklaştı. Bu artış,
AB΄nin yaptırımlar kapsamında Rusya΄dan dizel ithalatını sonlandırıp
sonlandıramayacağı konusundaki soru işaretlerini artırıyor. Rekor seviyeye
ulaşan dizel fiyatları, dizelin doğal gazı ikame için kullanılmasıyla artan
talep ve küresel rafineri sistemindeki kısıtların Avrupa΄nın Rusya΄dan dizel
ithalatını sonlandırma yönündeki kararlılığını nasıl etkileyeceği merak
ediliyor.
"Rus petrolünün piyasadan çıkması fiyatları etkileyecek"
Londra merkezli petrol veri şirketi OilX΄in Kıdemli Analisti Neil
Crosby, ağustosta Rusya΄dan OECD Avrupa ülkelerine ihracatın aylık bazda
arttığını fakat bu miktarın ocak ayındaki seviyeye göre 500 bin varil düşük
olduğunu söyledi.
Bu durumun Avrupa ülkeleri arasındaki bölgesel farklılıkları
"maskelediğini" vurguladı.
"Kuzeybatı Avrupa ülkeleri yavaş bir şekilde Rus petrolünü
devreden çıkarırken, bazı Akdeniz ülkelerinin ithalatında şu anda artış var.
OECD Avrupa΄ya ve özellikle kuzeybatı Avrupa ülkelerine deniz yoluyla giden ham
petrolün büyük kısmı, yaptırımlar kapsamında anlaşıldığı üzere devreden
çıkacak. Drujba hattının özellikle kuzey kısmında da akışın büyük ölçüde
azaltılması gerekiyor. Petrol ürünlerindeki ambargo tarihi ise ham petrolden
birkaç ay sonra geliyor ama şu an için Avrupa΄nın kararlılığında bir değişiklik
yok. Bu da ticaretin giderek daha fazla azalması anlamına geliyor. Rus ham
petrolünü devreden çıkarma süreci ilerledikçe ve ambargo tarihi yaklaştıkça,
2022 sonu ve 2023 başlarında, petrol fiyatlarında oynaklık görebiliriz. Sonuç
olarak belli miktarda Rus petrolü piyasadan çıkacak ve bunun da fiyatlara
kaçınılmaz şekilde etkisi olacaktır."
Crosby, öte yandan, AB΄nin Avrupalı şirketlerin üçüncü ülkelere petrol taşımak amacıyla Rus kuruluşlarla ticaret yapmasına izin vermek için son yaptırım paketinde bazı ifadeleri değiştirdiğini belirterek, bu durumun daha önce tahmin edilenden fazla Rus petrolünün küresel piyasada kalmasına izin verebileceğini sözlerine ekledi.
Kaynak trthaber.com
Aylara Göre Haber Sayıları: Haberleri görmek için sayıların üzerine tıklayın.
Yıllar | Oca. | Şub. | Mar. | Nis. | May. | Haz. | Tem. | Ağu. | Eyl. | Eki. | Kas. | Ara. |
2024 | 35 | 40 | 30 | 14 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
2023 | 46 | 37 | 55 | 111 | 55 | 43 | 50 | 52 | 48 | 44 | 24 | 35 |
2022 | 80 | 89 | 110 | 58 | 77 | 91 | 54 | 50 | 49 | 62 | 60 | 59 |
2021 | 34 | 41 | 62 | 51 | 43 | 41 | 36 | 40 | 51 | 59 | 41 | 58 |
2020 | 13 | 7 | 28 | 71 | 51 | 38 | 27 | 14 | 29 | 32 | 41 | 43 |
2019 | 26 | 25 | 25 | 18 | 15 | 27 | 15 | 22 | 24 | 21 | 17 | 20 |
2018 | 17 | 30 | 22 | 13 | 32 | 19 | 20 | 19 | 41 | 43 | 46 | 37 |
2017 | 23 | 17 | 34 | 17 | 23 | 29 | 27 | 27 | 24 | 31 | 28 | 27 |
2016 | 23 | 34 | 21 | 41 | 27 | 29 | 7 | 25 | 13 | 27 | 26 | 26 |
2015 | 18 | 19 | 30 | 25 | 5 | 23 | 21 | 29 | 13 | 21 | 8 | 30 |
2014 | 18 | 13 | 21 | 19 | 18 | 13 | 9 | 15 | 9 | 11 | 22 | 23 |
2013 | 20 | 16 | 23 | 24 | 22 | 29 | 22 | 20 | 17 | 20 | 18 | 23 |
2012 | 22 | 34 | 49 | 30 | 24 | 27 | 26 | 23 | 13 | 17 | 9 | 25 |
2011 | 9 | 6 | 11 | 12 | 8 | 18 | 18 | 8 | 4 | 11 | 18 | 16 |
2010 | 14 | 14 | 15 | 10 | 8 | 7 | 14 | 5 | 12 | 4 | 7 | 26 |
2009 | 16 | 23 | 23 | 17 | 26 | 41 | 51 | 38 | 17 | 28 | 31 | 23 |
2008 | 3 | 5 | 3 | 2 | 2 | 8 | 7 | 11 | 8 | 17 | 28 | 15 |