16:54 | 26.Nisan.2023
SOCAR
Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Elchin Ibadov, STAR Rafinerisi’nin, Türkiye’deki
petrol ürünü ihtiyacının yaklaşık yüzde 25’ini karşıladığını belirterek,
“STAR’ın 2022 yılında kapasite kullanımı yüzde 113 oranında gerçekleşti.” dedi.
Ibadov, gazetecilere yaptığı
sunumda, 2008 yılında yaklaşık 2 milyar dolarlık bir yatırımla SOCAR’ın,
Petkim’in yüzde 51’ine sahip olarak Türkiye’de faaliyete başladığını anımsattı.
O dönemden bu yana Petkim’den
Azerbaycan’a temettü ödenmediğini vurgulayan Ibadov, “Petkim’in elde ettiği
bütün karlar, tekrar Türkiye’de yatırım için kullanılmış oldu. SOCAR olarak
Petkim’e 2 milyar dolarlık yatırım yapıp yüzde 51’ine sahip olduktan sonra 1,6
milyar dolar daha yatırım yapmış bulunmaktayız.” ifadesini kullandı.
Ibadov, bugün Petkim’in,
Türkiye’nin tek entegre petrokimya üreticisi olduğuna değinerek, “Türkiye’deki
talebin yüzde 12’sini karşılıyoruz. Eskiden daha yüksek bir oranda
karşılıyorduk ama tabii piyasa büyüdükçe, talep arttıkça bu anlamda da payımız
yüzde 12’ler civarında.” diye konuştu.
Dünyadaki en başarılı rafineri ve
petrokimya tesislerinin birbirleriyle entegre olarak çalışan tesisler olduğuna
işaret eden Ibadov, bu ihtiyacı gördükleri için 2014 yılında başlayıp 2018
yılında tamamlanan STAR Rafinerisi’ni inşa ettiklerini belirtti.
Ibadov, bu rafinerinin 6,7 milyar
dolarlık bir yatırım değeriyle o dönemde Türkiye Cumhuriyeti tarihinde tek
noktaya yapılan en büyük yatırım olarak tarihe geçtiğinin altını çizerek,
“Bugün STAR Rafineri, 11 milyon ton ham petrol imal ediyor, işliyor ve rafinaj
ürün üretiyor. Bu da Türkiye’deki petrol ürünü ihtiyacının yaklaşık yüzde
25’ini karşılıyor. Tabii ki bu yeterli değil ama piyasanın önemli ölçüde dışa
bağımlılığını azalttığımız için, Türkiye’nin cari açığına her sene 1 milyar
dolara yakın bir değerde katkıda bulunmanın gururunu yaşıyoruz.”
değerlendirmesinde bulundu.
Geçen yılın, finansal ve
operasyonel anlamda en başarılı dönemleri olduğuna da dikkati çeken Ibadov,
şunları söyledi:
“STAR’ın 2022 yılında kapasite
kullanımı yüzde 113 oranında gerçekleşti. Rafinerilerde standart bir kapasite
kullanım oranı oluyor ama siz etkin planlama, değer yaratma teşebbüsleriyle,
üst düzey mühendislik çözümleriyle ilave bir yatırım yapmadan rafinerinin
kapasitesinin üzerinde üretim yapabiliyorsunuz. Mesela 10 milyon tonluk standart
kapasitemiz var ama biz üretimimizi 11,3 milyon ton olarak gerçekleştirebildik
ki bu da yüzde 113’lük bir kapasite kullanım oranı oldu.”
Petkim’in, 2023 yılında 240
milyon dolar daha ödeyerek STAR Rafinerisi’nden yüzde 6 daha pay almasının söz
konusu olduğunu anımsatan Ibadov, ancak bu miktarın özellikle petrokimya
sektörünün iyi durumda olmadığı ve faizlerin de yüksek olduğu dönemde Petkim’in
nakit durumunu zora sokacağı konusunda Petkim ve SOCAR’ın anlaştığını dile
getirdi.
Petkim’in STAR Rafinerisi’ndeki
karlılıktan ne zaman yararlanacağı sorusuna ilişkin ise Ibadov, şu bilgileri
verdi:
“Petkim, yüzde 12’lik kısma denk
gelecek taksitleri ödedi. 2023’ün ekim ayına kadar da hisse devrini tamamlama,
resmi olarak belirli izin onay ve dokümantasyona tabi. Ekim ayına kadar o süreç
tamamlandıktan sonra Petkim artık STAR’ın yüzde 12’sinin sahibi olacak efektif
olarak ve STAR’ın elde ettiği karın yüzde 12’si her sene muhasebe tekniğiyle
Petkim’in kar zarar tablosunda artı olarak gözükecek.”
“2023 İTİBARIYLA TÜRKİYE’YE
TANAP’TAN GİREN GAZ MİKTARI YAKLAŞIK 21 MİLYAR METREKÜP”
Türkiye’nin enerji koridoru olma
yönündeki hedeflerine en büyük katkıyı sağlayan projelerinden birinin de TANAP
olduğunu ifade eden Ibadov, gelecekte TANAP’ın genişletilmesi ve Türkiye
üzerinden Avrupa’ya daha fazla doğal gazın iletilmesiyle ilgili çalışmaların
sürdüğüne değindi.
Elchin Ibadov, bu çalışmaların,
Türkiye’nin doğal gaz merkezi olması konusunda büyük fırsatlar sunduğunu
belirterek, 2023 itibarıyla Türkiye’ye TANAP’tan giren gaz miktarının yaklaşık
21 milyar metreküpe, Türkiye üzerinden Avrupa’ya giden gaz miktarının ise
yaklaşık 22 milyar metreküpe ulaştığı bilgisini paylaştı.
Ibadov, BOTAŞ ve SOCAR tarafından
kurulan ortak girişim şirketine ilişkin de iki şirket arasında yapılan işbirliğinin
geniş bir alanı kapsadığını hatırlatarak, “Bu işbirliği sadece doğal gaz
transiti ile ilgili değil. Birlikte özellikle doğal gaz altyapısı yatırımları
anlamında neler yapılabilir bunun üzerinde sürekli kafa yoruyoruz. Yapılacak
işlerin kapsamıyla ilgili şu an SOCAR ve BOTAŞ üst yönetimiyle, Türkiye
Cumhuriyeti devlet büyükleri ve Azerbaycan devlet büyükleri arasında görüşmeler
devam ediyor.” dedi.
“TÜRKİYE’YE TOPLAM YATIRIMIMIZ 18
MİLYAR DOLARA ULAŞTI”
SOCAR Türkiye Rafineri ve
Petrokimya İş Birimi Başkanı Anar Mammadov ise SOCAR Türkiye olarak Türkiye’ye
toplam yatırımlarının 18 milyar dolara ulaştığını vurguladı.
STAR Rafinerisi’nin dizayn
kapasitesinin 10 milyon ton olarak hesaplandığını kaydeden Mammadov, “2022’de
yüzde 113 kapasite ile STAR Rafinerisi’ni çalıştırabildik ama potansiyelimiz
daha yüksek. Test aşamasında hiçbir yatırım yapmadan STAR’ın kapasitesini yüzde
118’e kadar yükseltebileceğimizi gördük. Yani 365 gün durmadan çalışsak, yüzde
118, yani 12 bin tona yakın ham petrol imal edebiliriz.” diye konuştu.
Mammadov, 2024’te, 4 yılda bir
gerçekleşen büyük bir planlı üretim duruşu olacağını da dile getirerek, “Bu
duruş zamanı yatırım yaparak, biz bu üretim hacmine yüzde 3 ekleyeceğiz ve
neticede STAR’ın üretim hacmi, kapasitesi yüzde 121’e yükselecek. Bu da
endüstrimiz için çok önemli bir neticedir.” ifadesini kullandı.
“PETROKİMYADA TÜRKİYE’DE
POTANSİYEL GERÇEKTEN OLDUKÇA BÜYÜK”
Mammadov, bp ile SOCAR
Türkiye’nin yeni bir petrokimya yatırımı için planladığı işbirliğinin askıya
alındığı bilgisini vererek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu projeyi, bp ile ortaklık
şeklinde hayata geçirmeyi planlıyorduk. Ama sonradan bp, komple olarak
petrokimya sektöründen çıkmaya karar verdi ve bütün varlıklarını sattı. Bu,
yatırımı etkileyen birinci faktör oldu. İkincisi de pandemi başladıktan sonra
bütün dünyada dengeler değişti ve bu değişen koşullarda biz bu projeyi askıya
aldık. Ama bu demek değil ki bu proje ilerlemeyecek. Tabii ki konjonktüre bağlı
olarak bu tekrar değerlendirilebilir. Petrokimyada Türkiye’de potansiyel
gerçekten oldukça büyük. Sadece Türkiye’de değil, bizim sektörümüzde, imal
sektöründe en büyük potansiyele sahip olan alan petrokimya. Bu konu da tabii ki
bizim her zaman gündemimizde.”
Aylara Göre Haber Sayıları: Haberleri görmek için sayıların üzerine tıklayın.
Yıllar | Oca. | Şub. | Mar. | Nis. | May. | Haz. | Tem. | Ağu. | Eyl. | Eki. | Kas. | Ara. |
2024 | 35 | 40 | 30 | 20 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
2023 | 46 | 37 | 55 | 111 | 55 | 43 | 50 | 52 | 48 | 44 | 24 | 35 |
2022 | 80 | 89 | 110 | 58 | 77 | 91 | 54 | 50 | 49 | 62 | 60 | 59 |
2021 | 34 | 41 | 62 | 51 | 43 | 41 | 36 | 40 | 51 | 59 | 41 | 58 |
2020 | 13 | 7 | 28 | 71 | 51 | 38 | 27 | 14 | 29 | 32 | 41 | 43 |
2019 | 26 | 25 | 25 | 18 | 15 | 27 | 15 | 22 | 24 | 21 | 17 | 20 |
2018 | 17 | 30 | 22 | 13 | 32 | 19 | 20 | 19 | 41 | 43 | 46 | 37 |
2017 | 23 | 17 | 34 | 17 | 23 | 29 | 27 | 27 | 24 | 31 | 28 | 27 |
2016 | 23 | 34 | 21 | 41 | 27 | 29 | 7 | 25 | 13 | 27 | 26 | 26 |
2015 | 18 | 19 | 30 | 25 | 5 | 23 | 21 | 29 | 13 | 21 | 8 | 30 |
2014 | 18 | 13 | 21 | 19 | 18 | 13 | 9 | 15 | 9 | 11 | 22 | 23 |
2013 | 20 | 16 | 23 | 24 | 22 | 29 | 22 | 20 | 17 | 20 | 18 | 23 |
2012 | 22 | 34 | 49 | 30 | 24 | 27 | 26 | 23 | 13 | 17 | 9 | 25 |
2011 | 9 | 6 | 11 | 12 | 8 | 18 | 18 | 8 | 4 | 11 | 18 | 16 |
2010 | 14 | 14 | 15 | 10 | 8 | 7 | 14 | 5 | 12 | 4 | 7 | 26 |
2009 | 16 | 23 | 23 | 17 | 26 | 41 | 51 | 38 | 17 | 28 | 31 | 23 |
2008 | 3 | 5 | 3 | 2 | 2 | 8 | 7 | 11 | 8 | 17 | 28 | 15 |