22:13 | 29.Kasım.2023
Londra merkezli enerji danışmanlık şirketi Facts
Global Energy (FGE) Petrol Talep Tahmin Direktörü Cüneyt Kazokoğlu, enerji
dönüşüm faaliyetleri kapsamında elektrikli araç sayısında 2050’ye kadar
kaydedilecek artışın günlük yaklaşık 6 milyon varillik petrol üretimini
piyasadan sileceğini belirterek OPEC+ grubunun üretim kesintilerine devam
etmesinin uzun vadede grubun pazar payında çok ciddi bir azalmaya sebep
olacağını söyledi.
Ankara’da
düzenlenen 13. Türkiye Enerji Zirvesi’nde konuşan Kazokoğlu, piyasalarda
ekonomik gidişat ve petrol talebi konusunda oluşan olumsuz algı sebebiyle
petrol fiyatlarının son zamanlarda grubun petrol gelirini koruyabilmek için
tercih ettiği 80 doların altında seyrettiğini ifade etti.
Suudi
Arabistan liderliğindeki 13 üyeli OPEC ile Rusya önderliğindeki OPEC dışı
petrol üreticisi 10 ülkenin piyasa koşullarını değerlendirmek ve üretim
politikalarını gözden geçirmek üzere yarın toplanacağını anımsatan Kazokoğlu,
“OPEC’in 2024 için hedeflediği üretim günlük 39 milyon varil. OPEC’in piyasayı
dengelemek için üretmesi gereken miktar ise bundan 1 milyon varil daha düşük.
Bu ne demek? Halihazırda devam eden bütün bu kesintiler devam etmek zorunda,
aksi takdirde fiyatlar çok düşecek. Üstüne üstlük daha da fazla kesinti
gelebilir. Yani OPEC kotalarının altında üretime ihtiyaç var. Dolayısıyla
grubun üretimi kısması lazım çünkü OPEC’e olan ihtiyaç azalıyor. Bu da
fiyatları aşağı doğru itiyor.” dedi.
Piyasalarda
gelecek yıl öngörülen üretim artışlarının OPEC dışı ülkelerden geleceğini
belirten Kazokoğlu, “2019’da günlük 12 milyon varille zirve yapan ABD’nin
petrol üretimi pandemi döneminde düştü ancak şimdi tekrar toparlandı. ABD
üretimi 2022’den beri 1 milyon varil arttı ve bu artışın daha da devam etmesi
bekleniyor. Bu, OPEC için kötü haber.” şeklinde konuştu.
Kazokoğlu,
Kanada’da da üretimin Trans Mountain petrol boru hattındaki genişletme
çalışmaları sonrası artacağına işaret ederek, söz konusu boru hattının
tamamlanmasıyla piyasaya günlük yaklaşık 600 bin varillik ilave petrol arzı
sunulabileceğini söyledi.
Guyana
ve Brezilya’da da üretim artışları gözlendiğini aktaran Kazokoğlu, talepte
öngörülen artış ile OPEC dışı ülkelerden gelecek ilave üretim miktarının
birbirine yakın olduğunu, söz konusu koşullarda OPEC grubunun da üretimi
artırmasına gerek kalmayacağını anlattı.
Kazokoğlu,
gelecek yıl fiyatları artırabilecek etkenlere değinerek, bunlar arasında İran’a
uygulanan ABD yaptırımlarının daha da artırılarak ülkenin petrol üretiminin
azalması, OPEC+ grubunun üretimini daha da azaltması ve Kanada’daki boru hattı
projesinin teknik sebeplerle daha geç devreye alınmasının yer alabileceğini
belirtti.
Çin’in
başı çektiği OECD ülkelerinde petrol talebinin azalması, OPEC dışı ülkelerde
üretimin artması ve Suudi Arabistan’ın pazar payını korumak için üretim
kesintilerine son vermesi gibi sebeplerin kısa vadede arz üzerindeki baskıyı
azaltacağının altını çizen Kazokoğlu, böyle bir senaryoda ise petrol
fiyatlarının azalış trendine gireceğini dile getirdi.
Kazokoğlu,
Çin’deki petrokimya yatırımlarının etkisiyle 2030’a kadar ciddi bir talep
artışı beklendiğini kaydederek, bu tarihten sonra iklim hedefleri kapsamında
enerji dönüşüm faaliyetlerinin bir sonucu olarak elektrikli araçların daha
yaygın kullanılmasıyla petrole olan talebin azalacağını söyledi.
Çin’deki
muhtemel talep artışına değinen Kazokoğlu, “2019 ve 2023 arasında Çin’deki
kapasite artışı Avrupa Birliği, Güney Kore ve Japonya’nın mevcut kapasitesinin
toplamına eşit. Bizim öngörümüze göre ise 2023 ve 2030 arasında ülkede kapasite
bir o kadar daha artacak. Asıl soru ise 2030’a kadar olan genel enerji talep
artışını karşılamak için OPEC’e ihtiyaç var mı?” ifadelerini kullandı.
Kazokoğlu,
her koşulda uzun dönemde OPEC’e olan ihtiyacın azaldığını belirterek, “Üretimi
kesecek çok büyük bir uluslararası kriz veya savaş ya da talebi tamamen
sıfırlayacak ikinci bir pandemi vakası olmadığı sürece petrol fiyatlarında uzun
vadede yukarı yönlü bir gidiş beklemek zor.” dedi.
OPEC+
grubunu uzun vadede bekleyen diğer bir riskin ise genel olarak petrole olan
talebin azalması olacağını belirten Kazokoğlu, enerji dönüşüm faaliyetleri
kapsamında elektrikli araç sayısında 2050’e kadar kaydedilecek artışın günlük
yaklaşık 6 milyon varillik petrol üretimini piyasadan sileceğini söyledi.
Kazokoğlu,
2050’e kadar petrol talebinde beklenen söz konusu dramatik düşüşün dünyadaki
araçların sadece üçte birinin elektrikli olduğu varsayılınca ortaya çıkan bir senaryo
olduğuna işaret ederek, “Petrol bitmese de petrole olan talep azalacak. Bu da
OPEC+ ve OPEC+ dışı ülkeler arasındaki çekişmenin daha artacağı anlamına
geliyor.” dedi.
Aylara Göre Haber Sayıları: Haberleri görmek için sayıların üzerine tıklayın.
Yıllar | Oca. | Şub. | Mar. | Nis. | May. | Haz. | Tem. | Ağu. | Eyl. | Eki. | Kas. | Ara. |
2024 | 35 | 40 | 30 | 20 | 6 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
2023 | 46 | 37 | 55 | 111 | 55 | 43 | 50 | 52 | 48 | 44 | 24 | 35 |
2022 | 80 | 89 | 110 | 58 | 77 | 91 | 54 | 50 | 49 | 62 | 60 | 59 |
2021 | 34 | 41 | 62 | 51 | 43 | 41 | 36 | 40 | 51 | 59 | 41 | 58 |
2020 | 13 | 7 | 28 | 71 | 51 | 38 | 27 | 14 | 29 | 32 | 41 | 43 |
2019 | 26 | 25 | 25 | 18 | 15 | 27 | 15 | 22 | 24 | 21 | 17 | 20 |
2018 | 17 | 30 | 22 | 13 | 32 | 19 | 20 | 19 | 41 | 43 | 46 | 37 |
2017 | 23 | 17 | 34 | 17 | 23 | 29 | 27 | 27 | 24 | 31 | 28 | 27 |
2016 | 23 | 34 | 21 | 41 | 27 | 29 | 7 | 25 | 13 | 27 | 26 | 26 |
2015 | 18 | 19 | 30 | 25 | 5 | 23 | 21 | 29 | 13 | 21 | 8 | 30 |
2014 | 18 | 13 | 21 | 19 | 18 | 13 | 9 | 15 | 9 | 11 | 22 | 23 |
2013 | 20 | 16 | 23 | 24 | 22 | 29 | 22 | 20 | 17 | 20 | 18 | 23 |
2012 | 22 | 34 | 49 | 30 | 24 | 27 | 26 | 23 | 13 | 17 | 9 | 25 |
2011 | 9 | 6 | 11 | 12 | 8 | 18 | 18 | 8 | 4 | 11 | 18 | 16 |
2010 | 14 | 14 | 15 | 10 | 8 | 7 | 14 | 5 | 12 | 4 | 7 | 26 |
2009 | 16 | 23 | 23 | 17 | 26 | 41 | 51 | 38 | 17 | 28 | 31 | 23 |
2008 | 3 | 5 | 3 | 2 | 2 | 8 | 7 | 11 | 8 | 17 | 28 | 15 |